چاقی یک عملکرد غیرطبیعی از تجمع چربی در بافت های بدن است. یکی از عوامل اصلی محیطی ایجاد چاقی، تغذیه با چربی همراه با مواد کربوهیدراتی بالا است. چاقی با بیماری های مختلفی مانند دیابت تیپ ۲ و بیماری های قلبی عروقی همراه است و از طرف دیگر اثر منفی نیز بر عملکرد جنسی دستگاه تناسلی جنس ماده داشته و به عنوان یکی از علل ناباروری نام برده می شود. این بیماری موجب اختلال در عملکرد تخمدان ازجمله تغییر در فعالیت دوره ای تخمدان، رشد فولیکولی، بلوغ اووسیت و کاهش یا عدم تخمک گذاری می شود.
به طور سنتی، آن گونه که متخصصان می گویند در طول تاریخ از گیاهان متفاوتی برای کاهش قند خون و بهبود اثرات دیابت، استفاده شده و در طب سنتی ایران و سایر کشورهای جهان، اطلاعات کمابیش مفصلی در این رابطه وجود دارد. داروهای گیاهی به خاطر کم بودن اثرات جانبی، در دسترس بودن، هزینه نسبتا کم و موثر بودن آن ها، به طور وسیع در سرتاسر جهان تجویزشده و می شوند.
در همین خصوص، محققین کشورمان به منظور بهبود تغییرات بافت شناسی تخمدان که به دنبال دیابت ایجاد می شود، به فکر استفاده از پودر گیاه بامیه افتاده و آن را روی جانوران مدل آزموده اند.
بامیه، یک گیاه دارویی است که به عنوان غذا نیز بسیار لذیذ بوده و برای سلامتی مفید است. این گیاه دارای میزان فیبر بالا، ویتامین سی، فولات (اسیدفولیک) و محتوای فنلی طبیعی در دانه خود است. آنتی اکسیدان های موجود در بامیه دارای اثرات درمانی علیه چربی و قند خون بالا هستند.
در این مطالعه تجربی، محققین دانشگاه شهید چمران اهواز از ۲۵ سر موش صحرایی جنس ماده نژاد ویستار به عنوان جانوران مدل استفاده کرده اند.
نتایج بررسی ها نشان داد که میزان قند خون در موش های گروه دیابتی دریافت کننده پودر بامیه و همچنین گروه دیابتی دریافت کننده متفورمین در مقایسه با موش های گروه دیابتی که دارویی دریافت نمی کردند، کاهش پیدا کرد.
همچنین وزن بدن موش ها در طول دوره آزمایش هر هفته اندازه گیری شد. بر این اساس، درمان موش های دیابتی با پودر بامیه و همچنین با داروی متفورمین، باعث بهبود و افزایش قابل توجه وزن بدن آن ها شد و نکته جالب، آنجا بود که بهبود وزن، در گروه درمانی پودر بامیه مشابه با گروه درمانی متفورمین بود.
به گفته دکتر نعیم عرفانی مجد، محقق دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز و همکارانش در این تحقیق: «نتایج این مطالعه نشان داد که پودر بامیه با دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، دارای یک نقش مثبت و بالقوه در بهبود اختلالات متابولیک ازجمله چاقی و دیابت و عوارض نامطلوب ناشی از آن بر دستگاه تناسلی ماده به ویژه تخمدان است. طبق این نتایج، پودر بامیه می تواند تغییرات ساختاری بافت تخمدان را در موش دیابتی بهبود بخشد».
آن ها بر اساس نتایج حاصله که در نشریه «ارمغان دانش» از انتشارات دانشگاه علوم پزشکی یاسوج منتشر شده، می گویند: «می توان پیشنهاد کرد با توجه به خواص آنتی اکسیدانی پودر بامیه که به ترکیب های فنلی و فلانوئیدی، خواص هیپوگلیسمی و ضد آپوپتوزی آن مربوط می شود، از آن به عنوان یک ترکیب کمک درمانی در بهبود هیپرگلیسمی و بهبود اختلالات تخمدانی و تولیدمثلی ناشی از دیابت استفاده کرد».
این یافته ها بار دیگر بر اهمیت روی آوردن به درمان های طبیعی حاصل از گیاهان دارویی که کشور ما نیز از تنوع بالای آن ها سود می برد، اشاره دارند.