تیره آگاو (Agavaceae)

فرم کلی تیره Agavaceaeگیاهانی علفی یا درختچه ای یا درخت مانند. برگ ها بخوبی توسعه یافته. گیاهانی آبدار یا غیرآبدار. چندساله؛ با برگ های متراکم اولیه یا دارای برگ های متراکم انتهایی؛ ریزوم دار. مستقل یا انگلی. شورپسند. برگ ها همیشه سبز؛ کوچک تا بسیار بزرگ؛ متناوب؛ مارپیچی؛ پهن یا سه گوش؛ چرمی یا گوشتی، یا چرمی و گوشتی؛ بدون دمبرگ؛ پوشش دار؛ ساده؛ غیرزبانه ای. پهنک برگ یکپارچه؛ خطی یا نیزه ای یا نوک تیز؛ با رگبرگ پرمانند. حاشیه پهنک برگ یکپارچه یا دندانه دار.

خَنجَریان (Agavaceae) تیره‌ای از گیاهان هستند.

این تیره دربرگیرندهٔ ۵۵۰ تا ۶۰۰ گونه و در حدود ۱۸ سرده (جنس) است که در سراسر مناطق گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و معتدل گرم می‌روید.

خنجری، زنگوله ای و خنجر درخت  از انواع بیابانی خنجریان هستند.

گیاه خنجری پس از مدت بسیار طولانی گل میدهد و به خاطر این مطلب به آن گیاه century plant گفته میشود. به هنگام ظهور گل ، ساقه گیاه تا حد قابل توجهی بلند می شود. آگاو (Agave) از کلمه یونانی Agavos به معنی تحسین آمیز مشتق شده است و علت انتخاب این نام برای این گونه شاید این باشد که گیاه بزرگ و تحسین برانگیزی است و وقتی به گل می نشیند واقعاٌ زیبا و دیدنی می شود ، بطور کلی باغبانها در ایران به این گیاه آگاو می نامند . برخی مناطق دنیا به علت شباهت ظاهری آن به Aloe ( گیاه مولد صبر زرد از تیره لاله ) به غلط Aloes می گویند .

 

از گونه‌های معروف آن A. Americana است. این گیاه بومی مکزیک است. برگ‌های آن به‌صورت طوقه‌ای قرار داشته و به‌نسبت ضخیم و آبدار هستند و قسمت انتهایی برگ تا حدی قابل انعطاف است. به‌طور معمول در نوک برگ‌ها یک خار سیاه رنگ وجود داشته و حاشیه برگ دندانه‌دار است. برخی از آن‌ها دارای برگ‌های ابلق با حاشیه‌ زرد رنگ می‌باشند. شکل برگ‌ها و یا کرکدار بودن آن‌ها و نیز نحوه رشد و نمو برگ‌ها و بسیاری ویژگی‌های دیگر، انواع مختلف آگاو را از همدیگر متمایز می‌کند. این گیاه در طبیعت، رشد فوق‌العاده‌ زیادی داشته و شاخه‌های بلند گلدهنده ایجاد می‌کند ولی در منازل و گلدان چندان رشدی ندارد. اگر از این گیاه خوب مراقبت شود پس از ۱۰ سال به گل می‌رود که ارتفاع گل آن به بیش از ۳ متر نیز می‌رسد. ولی برگ‌های این گیاه به‌ویژه در نوع ابلق (A. americana marginata) جنبه زینتی دارد که حاشیه برگ آن زرد رنگ است.

تولیدمثل و گرده افشانی: گیاهانی هرمافرودیت یا یک پایه ی نر، یا یک پایه ی ماده، یا دوپایه. دارای گل های شهددار. شهد مترشحه از اندام های ماده.

گل آذین، میوه و دانه: گل ها بصورت مجتمع در گل آذین های خوشه ای. گل آذین ها انتهایی؛ معمولاً بزرگ؛ دارای اسپات. گل ها براکته ای؛ منظم تا گاهی نامنظم؛ چرخه ای؛ پنج چرخه ای.

جغرافیا: منطقه قطب شمال و جدیدالحاره. نواحی نیمه گرمسیری تا گرمسیری. X=30 .

گونه  های تیره خنجریان ( Agavaceae) در شبکه گیاهی ایران:

نام انگلیسی
خانواده
نام علمی
Agave
Agavaceae
Century Plant
Agavaceae
Century Plant
Agavaceae
Century Plant
Agavaceae
Cabbage Tree
Agavaceae
Cabbage Tree
Agavaceae
Sotol
Agavaceae
Agavaceae
Agavaceae
Desert Lily
Agavaceae
Wharariki
Agavaceae
New Zealand Flax
Agavaceae
Tuberose
Agavaceae
Bowstring Hemp
Agavaceae
Spanish Bayonet
Agavaceae
Agavaceae
Spanish Bayonet
Agavaceae
Joshua Tree
Agavaceae
Buckley’s Yucca
Agavaceae
Soap Tree
Agavaceae
Spoonleaf Yucca
Agavaceae
Agavaceae
Soapweed
Agavaceae
Spanish Dagger
Agavaceae
Spanish Bayonet
Agavaceae
Agavaceae
Twisted-Leaf Yucca
Agavaceae
Mojave Yucca
Agavaceae
Adam’s Needle
Agavaceae
Our Lord’s Candle
Agavaceae